Politika

POLITIKA

Erdi aroko politikan nabari diren gertakizun garrantzitzuenak gudak dira. Guden artean Gurutzadak dira importanteenak.

GURUTZADAK

Gurutzaden artean lehenengoa izan zen garrantzitzuena, Jerusalem-era ailegatu zen bakarra izan zelako.

Musulmanek Jerusalem  konkistatu zuten 1076. urtean. Urbano II.a (Aita Saintua) Clermont-eko Kontzilioan lehenengo gurutzada aldarrikatu zuen, 1095. urtean. Lur Santua berreskuratzea zen haren funtzio garrantzitzuena, baina beste helburu batzuk zeuden: Erroma (Katolikoak) eta Konstantinopla (Ortodoxoak) arteko eztabaidak konpontzea, Germaniako Erromatar Imperio Santuko enperadorearen boterea kontrolpean izatea eta Europako jaunen arteko gatazkak etsai baten aurka norabideratzea; musulmanak.

Jendea gurutzadetara joateko, Urbano II.a Jerusalem-era joaten zirenen bekatuak barkatuko zituela esan zuen. Garai horretan erlijioa oso importantea zenez, jende asko gehitu zen lehenengo gurutzadara. Haren buruzagiak Godofredo Bouillon-ekoa, Raimundo IV.a (Tolosakoa), Bohemundo I.a (Tarentokoa) eta HugoI.a  Vermandois-ekoa (Aita Saintuaren ordezkaria) ziren.

Armada  kristauek Europatik 1096. urteko abuztuan atera ziren. Konstantinoplaren harresien kanpoan joan ziren pilatzen, 1096. urteko azarotik, 1097. urteko apirilera. Hugo izan zen lehenengoa, gero, Godofredo ailegatu zen, Raimundo eta Bohemundo.

Bizantzio Alejo 1 enperadorea prestatutagoa zegoen, indarkeri erasotzaile gutxiagoak egon ziren   bidearen luzetaran.

-Lehenengo taldea osatzen zen Lorenaren eta Flandesen gerlariak, komantatu egon zen Godofredo de Bouillón eta bere anaiekin, Balduino eta Eustaquio bideratu ziren Konstantinoplara Alemaniatik eta Hungariatik.

-Bigarren taldea konposatuta zegoen Iparraldeko Normando gerlariak komandatutak Hugo de Vermandois, Frantziako Felipe 1aren  erregearen  anaia, eramaten zuen Aita Santuaren estandartea, Estéfano II De Blois, Inglaterrako Guillermo II erregea, Flandesaren Roberto II  kondea eta Normandiako Roberto II,  Konstantinoplara urtar bidez abiatu ziren Baritatik (Italia).

-Hirugarren taldea Normandiaren hegoaldeko  gerlariak Bohemundo  de Tarentoaren baxu aginteak egon ziren, Tancredoarekin, bere iloba,  Normando septentrioraleekin elkartzean, denok batera bidaiatu ziren Konstantinoplara.

-Laugarren taldea Occitanoen gerlariekin konposatuak egon ziren, Raimundo de Tolosarengatik bideratuta eta Ademar De le Puy rekin, eragile pontifikaia eta espedizioaren espiritualaren buruzagia. Kontigente hau joanzen Konstantinoplarantz Eslovenia eta Dalmacia zeharkatzen.

HIRUGARREN GURUTZADA

1189-1192 arte, ere ezagututa nola Erregeen gurutzada, hiru erregeen presentziaz:

1189  Frantziako Felipe II. Erregea

1190  Inglaterrako Ricardo “lehoi Bihotza”

1191  Federico I. Bizargorri

Gurutzada hau saio bat zen  Europako buruzagiak errekonkistatzeko Lur Saindua (Jerusalem) Sultan musulmanarekin Saladito,  Jerusalenaren Erreinua konkistatu zuena.

KONSEKUENTZIAK POLITIKOAK

Polítika kausa zen indartazuna  Europako monarkia modernoak, gurutzadak  jaun handienak makildu zituzten. Askok hil ziren eta besteak pobrezia onartu zuten.

Klase soziala berri bat sortzeko impulsoa, Burkesia, feudalaren botere autonomoak merkataritza hiri handien sormena inpulsatuko zuen eta Europako monarkietarako indartzea lagunduko zioten  autonomia kentzeko bere gogoari eta handi jaun feudalei   kontrolatzeko.

GURUTZEEN KONTSEKUENTSIA EKONOMIKOAK

1192  Oriente eta Okzidenteren merkataritzako komertziorako berri ibilbideren irekitzea. Sormena dotoretzea komertzio internacional hau eta Mediterraneo Itxaso Italiar merkataritzar hiri goren unea

Hiriak nola: Genova, Venecia, Florencia, pisa, etab…Hiri hauek Mediterraneoaren komertzioaren ordez Bizantzioko inperioari, Musulmanekin gudetan nahastuta zeuden.

-Goren une komertzio hau diru metalikoaren  erabilera dotoretu zuen, urrea, Oriente eta Okzidentearen erdian dauden herriak,

Goren une komertzial hau adibidez, "Florina" Florinako txanponak

eta "EL Ducado" Veneziarena ziren nazioarteko onarketa.

KONSEKUENTZIA SOZIALAK ETA KULTURALAK

-Okzidente eta Orienteko kultural trukea. Europarrak musulman eta Bizantziar kulturaz benefiziatu ziren eta Greziako ezagupenei portadoreak ziren.

-Lortu zituzten geografiaren ezagupen berriak, konstante explorazioei ezker, expedizioak eta peregrinazioak europeokin Orienteraino.

Ahalegin komertziala ere bultzatu zituzten explorazioak Erdi Orienteraino.